اولین مشخصه مهم کف سازی استحکام و پایداری آن است مقاومت در برابر نفوذ و عبور رطوبت از دیگر ویژگی های عمده ی کف سازی می باشد به علاوه کف سازی بایستی دارای دوامن لازم باشد از خصوصیات دیگر کف سازی می توان از مقاومت در برابر اصوات و حرارت وهمچنین استقامت در برابر آتش نام برد به این دلیل که انتخاب نوع کف سازی بستگی تام به محل و نوع عمل کرد آن دارد بنابراین باتوجه به مورد درصد متفاوت کیفیات فوق را برای طرح و ساخت کف سازی در نظر می گیریم در محل هایی که مثلا رفت و امد وسایل سنگین (تعمیرگاه ها ) مورد طراحی باشد استحکام و پایداری کف سازی اهمیت بیشتری پیدا خواهد کرد درکف سازی زیر زمین ها یا سرویس های بهداشتی نفوذ رطوبت عامل عمده نوع کف سازی می باشد در فضاهایی مانند ایستگاه های راه آهن یا ادارات دوام کف سازی بسیا بیشتر از فضا های مسی مطرح است در کف سازی بام ها بهتر است تاثیر نفوذ سرما وصداوهمچنین سرما و گرما نیز علاوه بر نفوذ رطوبت مورد توجه باشد و بالاخره درمکانهایی مانند پارکینگهای طبقاتی مقاومت کف سازی دربرابر آتش سوزی ویا تاثیر مواد شیمیایی بایستی پیش بینی شود .
باتوجه به مسائل فوق در می یابیم که با عنایت به محل قرار گیری و عمل کرد فضا انواع مختلفی از کف سازی های متنوع می توانیم طراحی و اجرا نماییم در انتها مسائل اقتصادی و همچنین زیبایی نیز هر یک به تنهایی می تواند در انتخاب نوع کفسازی به نوبه خود مؤثر باشد .
انواع کف سازی در ساختمان های بنایی
کف سازی از نقطه نظر محل قرار گیری درساختمان به سه دسته زیر تقسیم می شود :
الف:کف سازی بر روی خاک
ب: کف سازی مابین طبقات
ج: کف سازی بام
همچنین از حیث عملکرد محل نیز می توان کف سازی را در ساختمان های بنایی به سه دسته زیر تقسیم نمود:
الف: مکانهای خشک
ب: مکانهای مرطوب
ج: مکانهای ویژه
کف سازی بر روی خاک
در مورد کف سازی بر روی خاک دو مساله مهم طراحی آن را تحت تاثیر قرار می دهند؛اول احتمال ناپایداری خاک زیرین (مثلا وجود خاکهای زراعتی و بیلی)
این مساله موجب نشست و بر آمدگی در سطح کف سازی می گردد دومین موضوع جذب آبهای زیر زمینی از طریق حاک و مصالح ساختمانی به داخل کف ساختمان است
کف سازی همچنین باید بر روی یک سطح تراز بنا شود . چنانچه سطح زیر کف سازی شیبدار باشد موجب اتلاف هزینه و افت کیفیت عملیات کف سازی خواهد شد .
برای اطمینان از اینکه کف سازی دارای استحکام کافی و فاقد رطوبت است و همچنین کف سازی بر روی سطح مستوی و ترازی قرار گیرد . نیاز به عملیات خاصی است ،که اصطلاحا به آن ((زیر سازی)) میگویند.
سطحی که بر روی آن قدم می گزاریم را ((فرش کف)) می گویند.
بنابراین ممکن است در عملیات کف سازی دو فضا دارای یک نوع زیر سازی باشند لکن فرش کف متفاوتی داشته باشند (مثلا یکی موزائیک و دیگری موکت یا کاشی باشد) عملیات فرش کف در طبقات مختلف نیز در مبحث جداگانه ای تعریف و تشریح خواهد شد.
زیر سازی:
همانطور که می دانید زیر سازی دارای دو وظیفه است :
الف: ایجاد یک سطح مستوی و مستحکم در تراز مناسب برای اجرای فرش کف .
ب: حفظ روسازی از نفوذ رطوبت
چنانچه در هنگام تهیه طرح و یا اجرای عملیات کف سازی بدون توجه به خصوصیات زمین طرح،زیرسازیمناسبی پیش بینی و به اجرا در نیاید،امکان ایجاد ترکهای ناشی از نشست نامتجانس خاک و یا نفوذ زطوبت به محیط زندگی و مصالح ساختمان و در نهایت فرسودگی و فروپاشی زود رس ساختمان بوقوع پیوست.
عملیات زیر سازی
الف: ایجاد استحکام لازم برای روسازی: زمین طرح ممکن است از انواع نامناسب برای احداث ساختمان باشد . برای مثال زمین های با خاک زراعی و یا خاک هایی که بیش از حد رس به همراه دارند فاقد مشخصات لازم برای اجرای کف سازی بر روی آنها هستند . معمولا برای مناسب نمودن زمین دو راه پیشنهاد می شود : اول برداشتن خاک موجود تا رسیدن به خاک مناسب و بعد خاک ریزی با مخلوط در لایه های 20 سانتی متری و مرطوب نمودن آن و سپس کوبیدن مخلوط مرطوب شده با غلتک و تکرار عملیات تا رسیدن به تراز مورد نظر و دوم ریختن مخلوط بر روی خاک موجود و کوبیدن آن به روشی که گفته شد . در حالت دوم در حالتی که خاک محل مناسبی باشد می توان همان خاک را با غلتک آنقدر کوبید تا به مقاومت مناسب برسد .
ب: حفظ روسازی از رطوبت کف:خاک ها رطوبت را به داخل خود می مکند . این خاصیت هرچه خاک متراکم تر باشد بیشتر اتفاق می افتد به سبب قانون لوله های موئینه و فشار اسمزی هر چه فاصله بین ذرات خاک کمتر باشد آب میل بیشتری به بالا رفتن پیدا خواهد کرد . گیاهان به و سیله همین خاصیت آب و املاح را به داخل آوندهای خود جذب کرده و به برگها می رسانند.
هررچه منافذ باریکتر و ظزیف تر باشد آب به تراز بالاتری کشیده می شود . یعنی هر قدر دانه های متشکله خاک ریز تر باشد امکان بالاآمدن آب بیشتر است. اکنون نتیجه آزمایشهای زیر به تکمیل بحث ما کمک خواهد نمود.
آزمایش اول: یک لوله شیشه ای را درون یک کاسه قرار دهید و سپس داخل آن را پر از خاک رس کرده و با وسیله مناسبی آن را کاملا متراکم کنید اکنون در داخل کاسه آب بریزید و دقت کنید که آب تا چه ترازی بالا خواهد آمد .
آزمایش دوم : اکنون لوله را خالی کرده درون آن مقداری ماسه نشسته بریزید (ماسه نشسته مقداری خاک رس به همراه خود دارد) و با وسیله مناسبی آن را متراکم کنید سپس درون کایه را آب ریخته و تراز نفوذ آب از داخل کاسه به داخل لوله را مشخص کنید .
آزمایش سوم: این بار لوله خالی را پر از ماسه بکنید و مجددا کاسه را پر از آب کنید تراز سعود آب را بر روی لوله شیشه ای علامت بزنید.
آزمایش چهارم : به جای ماسه شسته این بار از شن استفاده کنید و پس از آب ریختن به داخل کاسه ، خود را بر روی لوله شیشه ای علامت بزنید .
چنانچه نتایج چهار آزمایش فوق را با یکدیگر مقایسه کنید متوجه خواهید شد که رقوم صعود آب در هر آزمایش نسبت به آزمایش قبلی پایینتر است . یعنی می توان گفت که بالا آمدن آب در اثر قانون لوله های موئینه (نیروی جاذبه سطحی ) در ماسه تمیز بسیار ضعیف می باشد و در ماسه مخلوط با خاک رس ( آزمایش دوم ) شدید می باشد . به همان دلیل در شن این میزان تقریباً برابر صفر است.
ازاین خاصیت برای جلوگیری از نفوذ رطوبت به کف ساختمان می توان استفاده کرد با قراردادن یک لایه قلوه در روی خاک کوبیده شده مانع از نفوذ آب به داخل مصالح کف سازی و نتیجتا کف ساختمان می شود به این عمل (( قلوه چینی یا بلوکاژ))می گویند.
لذا به منظور جلوگیری از نفوذ رطوبت به کف طبقه زیرین ساختمانی که مستقیما با زمین در تماس است باید 25تا30 سانتی مترروی خاک کوبیده شدهرا قلوه درشت چیده و سپس روی آن یک قشر مخلوط شن و ماسه بریزید تا فواصل خالی بالای قلوه ها را پر کرده و یک سانتی متر روی کلیه سطوح را بپوشانید . قلوه چینی مانع نفوذ رطوبت از خاک کوبیده شده به سطوح بالاتر خواهد شد. و پوشش روی قلوه چینی با شن و ماسه باعث به وجود آمدن سطح مناسب و مسطح برای بتن کف می شود چنانچه تراز آبهای زیر زمینی آنقدر بالا باشد که خشکه چینی نتواند مانع نفوذ رطوبت به کف ساختمان شود علاوه بر آن در زیر فزش کف اقدام به عایق کاری کف ساختمان می نماید . عایق کف بایستی مستقیما به عایق کرسی چینی به طور کامل و متصل و یکپارچه باشد .
ج: ایجاد یک سطح مستوی و مستحکم : فرش کف بایستی بر روی یک سطح مستوی قرار گیرد چون انجام عملیات مربوط به فرش کف بر روی خشکه چینی عملی نیست لذا با اجرای حداقل 5 سانتی متر بتن بر روی خشکه چینی ،سطح مورد نیاز برای فرش کف را فرا هم می آوریم . نوع بتن اجرا شده در زیر سازی با حداقل 200کیلو گرم سیمان در متر مکعب بتن می باشد افزایش ضخامت آن نیز بستگی به کار برد کف سازی دارد.
تأسیسات زیر زمینی و قطعاتی که در زیر زمین قرار می گیرند، بایستی قبل از ریختن بتن در جای خود مستقر شده باشند. لوله های آب و فاضلاب و کابلها می باید در زیر بتن کف قرار گیرند.
کف سازی در طبقات
در طبقات میانی ، واقع در کف سازی بر روی سقف طبقه پایینتر از خود قرار می گیرد. این نوع کف سازی نیز به دو بخش زیرسازی و فرش کف تقسیم می گردند. کف سازی در طبقات نیز بایستی کاملاً مقاوم و در تراز مورد نظر قرار گیرند.
زیر سازی: زیر سازی کف طبقات از مراحل ساده تری برخوردار است . با توجه به اینکه سقف تمام شده از پستی و بلندیهایی برخوردار است،( خصوصاً اگر از نوع طاق ضربی باشد) نقش زیر سازی تنها ایجاد یک سطح مستوی و مقاوم برای انجام فرش کف خواهد بود.
زیر سازی باید حتی الامکان سبک باشد. برای این منظور از بتن سبک استفاده می نمایند. بتن سبک مخلوطی از پوکه معدنی یا کوره ای و حداقل مقدار سیمان 200 کیلو گرم در ازای 1000 کیلو گرم پوکه و شن وماسه به ابعاد صفر تا 15 میلیمتر خواهد بود. بعد از ریختن و خشک شدن بتن، سطح روی آن را باید با دو سانتی متر ملات ماسه سیمان اندود نمود.
اولین مشخصه مهم کف سازی استحکام و پایداری آن است مقاومت در برابر نفوذ و عبور رطوبت از دیگر ویژگی های عمده ی کف سازی می باشد به علاوه کف سازی بایستی دارای دوامن لازم باشد از خصوصیات دیگر کف سازی می توان از مقاومت در برابر اصوات و حرارت وهمچنین استقامت در برابر آتش نام برد به این دلیل که انتخاب نوع کف سازی بستگی تام به محل و نوع عمل کرد آن دارد بنابراین باتوجه به مورد درصد متفاوت کیفیات فوق را برای طرح و ساخت کف سازی در نظر می گیریم در محل هایی که مثلا رفت و امد وسایل سنگین (تعمیرگاه ها ) مورد طراحی باشد استحکام و پایداری کف سازی اهمیت بیشتری پیدا خواهد کرد درکف سازی زیر زمین ها یا سرویس های بهداشتی نفوذ رطوبت عامل عمده نوع کف سازی می باشد در فضاهایی مانند ایستگاه های راه آهن یا ادارات دوام کف سازی بسیا بیشتر از فضا های مسی مطرح است در کف سازی بام ها بهتر است تاثیر نفوذ سرما وصداوهمچنین سرما و گرما نیز علاوه بر نفوذ رطوبت مورد توجه باشد و بالاخره درمکانهایی مانند پارکینگهای طبقاتی مقاومت کف سازی دربرابر آتش سوزی ویا تاثیر مواد شیمیایی بایستی پیش بینی شود .
باتوجه به مسائل فوق در می یابیم که با عنایت به محل قرار گیری و عمل کرد فضا انواع مختلفی از کف سازی های متنوع می توانیم طراحی و اجرا نماییم در انتها مسائل اقتصادی و همچنین زیبایی نیز هر یک به تنهایی می تواند در انتخاب نوع کفسازی به نوبه خود مؤثر باشد .
انواع کف سازی در ساختمان های بنایی
کف سازی از نقطه نظر محل قرار گیری درساختمان به سه دسته زیر تقسیم می شود :
الف:کف سازی بر روی خاک
ب: کف سازی مابین طبقات
ج: کف سازی بام
همچنین از حیث عملکرد محل نیز می توان کف سازی را در ساختمان های بنایی به سه دسته زیر تقسیم نمود:
الف: مکانهای خشک
ب: مکانهای مرطوب
ج: مکانهای ویژه
کف سازی بر روی خاک
در مورد کف سازی بر روی خاک دو مساله مهم طراحی آن را تحت تاثیر قرار می دهند؛اول احتمال ناپایداری خاک زیرین (مثلا وجود خاکهای زراعتی و بیلی)
این مساله موجب نشست و بر آمدگی در سطح کف سازی می گردد دومین موضوع جذب آبهای زیر زمینی از طریق حاک و مصالح ساختمانی به داخل کف ساختمان است
کف سازی همچنین باید بر روی یک سطح تراز بنا شود . چنانچه سطح زیر کف سازی شیبدار باشد موجب اتلاف هزینه و افت کیفیت عملیات کف سازی خواهد شد .
برای اطمینان از اینکه کف سازی دارای استحکام کافی و فاقد رطوبت است و همچنین کف سازی بر روی سطح مستوی و ترازی قرار گیرد . نیاز به عملیات خاصی است ،که اصطلاحا به آن ((زیر سازی)) میگویند.
سطحی که بر روی آن قدم می گزاریم را ((فرش کف)) می گویند.
بنابراین ممکن است در عملیات کف سازی دو فضا دارای یک نوع زیر سازی باشند لکن فرش کف متفاوتی داشته باشند (مثلا یکی موزائیک و دیگری موکت یا کاشی باشد) عملیات فرش کف در طبقات مختلف نیز در مبحث جداگانه ای تعریف و تشریح خواهد شد.
زیر سازی:
همانطور که می دانید زیر سازی دارای دو وظیفه است :
الف: ایجاد یک سطح مستوی و مستحکم در تراز مناسب برای اجرای فرش کف .
ب: حفظ روسازی از نفوذ رطوبت
چنانچه در هنگام تهیه طرح و یا اجرای عملیات کف سازی بدون توجه به خصوصیات زمین طرح،زیرسازیمناسبی پیش بینی و به اجرا در نیاید،امکان ایجاد ترکهای ناشی از نشست نامتجانس خاک و یا نفوذ زطوبت به محیط زندگی و مصالح ساختمان و در نهایت فرسودگی و فروپاشی زود رس ساختمان بوقوع پیوست.
عملیات زیر سازی
الف: ایجاد استحکام لازم برای روسازی: زمین طرح ممکن است از انواع نامناسب برای احداث ساختمان باشد . برای مثال زمین های با خاک زراعی و یا خاک هایی که بیش از حد رس به همراه دارند فاقد مشخصات لازم برای اجرای کف سازی بر روی آنها هستند . معمولا برای مناسب نمودن زمین دو راه پیشنهاد می شود : اول برداشتن خاک موجود تا رسیدن به خاک مناسب و بعد خاک ریزی با مخلوط در لایه های 20 سانتی متری و مرطوب نمودن آن و سپس کوبیدن مخلوط مرطوب شده با غلتک و تکرار عملیات تا رسیدن به تراز مورد نظر و دوم ریختن مخلوط بر روی خاک موجود و کوبیدن آن به روشی که گفته شد . در حالت دوم در حالتی که خاک محل مناسبی باشد می توان همان خاک را با غلتک آنقدر کوبید تا به مقاومت مناسب برسد .
ب: حفظ روسازی از رطوبت کف:خاک ها رطوبت را به داخل خود می مکند . این خاصیت هرچه خاک متراکم تر باشد بیشتر اتفاق می افتد به سبب قانون لوله های موئینه و فشار اسمزی هر چه فاصله بین ذرات خاک کمتر باشد آب میل بیشتری به بالا رفتن پیدا خواهد کرد . گیاهان به و سیله همین خاصیت آب و املاح را به داخل آوندهای خود جذب کرده و به برگها می رسانند.
هررچه منافذ باریکتر و ظزیف تر باشد آب به تراز بالاتری کشیده می شود . یعنی هر قدر دانه های متشکله خاک ریز تر باشد امکان بالاآمدن آب بیشتر است. اکنون نتیجه آزمایشهای زیر به تکمیل بحث ما کمک خواهد نمود.
آزمایش اول: یک لوله شیشه ای را درون یک کاسه قرار دهید و سپس داخل آن را پر از خاک رس کرده و با وسیله مناسبی آن را کاملا متراکم کنید اکنون در داخل کاسه آب بریزید و دقت کنید که آب تا چه ترازی بالا خواهد آمد .
آزمایش دوم : اکنون لوله را خالی کرده درون آن مقداری ماسه نشسته بریزید (ماسه نشسته مقداری خاک رس به همراه خود دارد) و با وسیله مناسبی آن را متراکم کنید سپس درون کایه را آب ریخته و تراز نفوذ آب از داخل کاسه به داخل لوله را مشخص کنید .
آزمایش سوم: این بار لوله خالی را پر از ماسه بکنید و مجددا کاسه را پر از آب کنید تراز سعود آب را بر روی لوله شیشه ای علامت بزنید.
آزمایش چهارم : به جای ماسه شسته این بار از شن استفاده کنید و پس از آب ریختن به داخل کاسه ، خود را بر روی لوله شیشه ای علامت بزنید .
چنانچه نتایج چهار آزمایش فوق را با یکدیگر مقایسه کنید متوجه خواهید شد که رقوم صعود آب در هر آزمایش نسبت به آزمایش قبلی پایینتر است . یعنی می توان گفت که بالا آمدن آب در اثر قانون لوله های موئینه (نیروی جاذبه سطحی ) در ماسه تمیز بسیار ضعیف می باشد و در ماسه مخلوط با خاک رس ( آزمایش دوم ) شدید می باشد . به همان دلیل در شن این میزان تقریباً برابر صفر است.
ازاین خاصیت برای جلوگیری از نفوذ رطوبت به کف ساختمان می توان استفاده کرد با قراردادن یک لایه قلوه در روی خاک کوبیده شده مانع از نفوذ آب به داخل مصالح کف سازی و نتیجتا کف ساختمان می شود به این عمل (( قلوه چینی یا بلوکاژ))می گویند.
لذا به منظور جلوگیری از نفوذ رطوبت به کف طبقه زیرین ساختمانی که مستقیما با زمین در تماس است باید 25تا30 سانتی مترروی خاک کوبیده شدهرا قلوه درشت چیده و سپس روی آن یک قشر مخلوط شن و ماسه بریزید تا فواصل خالی بالای قلوه ها را پر کرده و یک سانتی متر روی کلیه سطوح را بپوشانید . قلوه چینی مانع نفوذ رطوبت از خاک کوبیده شده به سطوح بالاتر خواهد شد. و پوشش روی قلوه چینی با شن و ماسه باعث به وجود آمدن سطح مناسب و مسطح برای بتن کف می شود چنانچه تراز آبهای زیر زمینی آنقدر بالا باشد که خشکه چینی نتواند مانع نفوذ رطوبت به کف ساختمان شود علاوه بر آن در زیر فزش کف اقدام به عایق کاری کف ساختمان می نماید . عایق کف بایستی مستقیما به عایق کرسی چینی به طور کامل و متصل و یکپارچه باشد .
ج: ایجاد یک سطح مستوی و مستحکم : فرش کف بایستی بر روی یک سطح مستوی قرار گیرد چون انجام عملیات مربوط به فرش کف بر روی خشکه چینی عملی نیست لذا با اجرای حداقل 5 سانتی متر بتن بر روی خشکه چینی ،سطح مورد نیاز برای فرش کف را فرا هم می آوریم . نوع بتن اجرا شده در زیر سازی با حداقل 200کیلو گرم سیمان در متر مکعب بتن می باشد افزایش ضخامت آن نیز بستگی به کار برد کف سازی دارد.
تأسیسات زیر زمینی و قطعاتی که در زیر زمین قرار می گیرند، بایستی قبل از ریختن بتن در جای خود مستقر شده باشند. لوله های آب و فاضلاب و کابلها می باید در زیر بتن کف قرار گیرند.
کف سازی در طبقات
در طبقات میانی ، واقع در کف سازی بر روی سقف طبقه پایینتر از خود قرار می گیرد. این نوع کف سازی نیز به دو بخش زیرسازی و فرش کف تقسیم می گردند. کف سازی در طبقات نیز بایستی کاملاً مقاوم و در تراز مورد نظر قرار گیرند.
زیر سازی: زیر سازی کف طبقات از مراحل ساده تری برخوردار است . با توجه به اینکه سقف تمام شده از پستی و بلندیهایی برخوردار است،( خصوصاً اگر از نوع طاق ضربی باشد) نقش زیر سازی تنها ایجاد یک سطح مستوی و مقاوم برای انجام فرش کف خواهد بود.
زیر سازی باید حتی الامکان سبک باشد. برای این منظور از بتن سبک استفاده می نمایند. بتن سبک مخلوطی از پوکه معدنی یا کوره ای و حداقل مقدار سیمان 200 کیلو گرم در ازای 1000 کیلو گرم پوکه و شن وماسه به ابعاد صفر تا 15 میلیمتر خواهد بود. بعد از ریختن و خشک شدن بتن، سطح روی آن را باید با دو سانتی متر ملات ماسه سیمان اندود نمود.
ادامه مطلب
این متن دومین مطلب آزمایشی من است که به زودی آن را حذف خواهم کرد.
زکات علم، نشر آن است. هر
وبلاگ می تواند پایگاهی برای نشر علم و دانش باشد. بهره برداری علمی از وبلاگ ها نقش بسزایی در تولید محتوای مفید فارسی در اینترنت خواهد داشت. انتشار جزوات و متون درسی، یافته های تحقیقی و مقالات علمی از جمله کاربردهای علمی قابل تصور برای ,بلاگ ها است.
همچنین
وبلاگ نویسی یکی از موثرترین شیوه های نوین اطلاع رسانی است و در جهان کم نیستند وبلاگ هایی که با رسانه های رسمی خبری رقابت می کنند. در بعد کسب و کار نیز، روز به روز بر تعداد شرکت هایی که اطلاع رسانی محصولات، خدمات و رویدادهای خود را از طریق
بلاگ انجام می دهند افزوده می شود.
این متن اولین مطلب آزمایشی من است که به زودی آن را حذف خواهم کرد.
مرد خردمند هنر پیشه را، عمر دو بایست در این روزگار، تا به یکی تجربه اندوختن، با دگری تجربه بردن به کار!
اگر همه ما تجربیات مفید خود را در اختیار دیگران قرار دهیم همه خواهند توانست با انتخاب ها و تصمیم های درست تر، استفاده بهتری از وقت و عمر خود داشته باشند.
همچنین گاهی هدف از نوشتن ترویج نظرات و دیدگاه های شخصی نویسنده یا ابراز احساسات و عواطف اوست. برخی هم انتشار نظرات خود را فرصتی برای نقد و ارزیابی آن می دانند. البته بدیهی است کسانی که دیدگاه های خود را در قالب هنر بیان می کنند، تاثیر بیشتری بر محیط پیرامون خود می گذارند.
درباره این سایت